fot. Tomasz Ostrowski
SZKLARNIA w reżyserii Iwony Kempy
Premiera 6 listopada 2021 – Akademia Teatralna w Warszawie
Spektakl dyplomowy IV roku kierunku aktorstwo teatru dramatycznego
Przed premierą rozmawiałem z Iwoną Kempą reżyserką spektaklu.
Tomasz Ostrowski: W zdewastowanej opuszczonej szklarni, nocami, spotyka się grupa nastolatków. Są zagubieni we współczesnym świecie dorosłych oraz w świecie własnych problemów. Co spowodowało wybór utworu Szklarnia Jordana Tannahilla na spektakl dyplomowy IV roku kierunku aktorstwo teatru dramatycznego?
Iwona Kempa: Znałam wcześniej tekst, ponieważ na początku roku przygotowywałam inną sztukę Jordana Tannahilla w Krakowie. Poznałam agenta autora, który przysłał mi wszystkie jego teksty. Tannahill jest młodym kanadyjskim dramatopisarzem, ale już uznanym i nagradzanym. Jest artystą wszechstronnym, pisze nie tylko dramaty, ale też scenariusze i powieści, sam reżyseruje. Jest też bardzo zaangażowany społecznie. Jest aktywistą na wielu polach. Walczy z homofobią, staje w obronie osób ze środowiska LGBT, jest również zaangażowany w ruch na rzecz ochrony klimatu. „Szklarnia” też powstała w specyficznych okolicznościach, w wyniku pracy Tannahilla z młodzieżą z przedmieść Toronto. Najpierw powstał spektakl, a potem tekst sztuki. Pisanie na scenie i wystawienie spektaklu było prawdopodobnie częścią aktywizacji społecznej tej grupy młodych ludzi. Myślę, że dla Tannahilla jest ważne, żeby wystawiając ją w danej rzeczywistości nawiązywać do lokalnego kontekstu, żeby za każdym razem spróbować stworzyć portret zbiorowy młodzieży, który będzie aktualny w danym miejscu i czasie. Dla mnie to był idealny materiał na spektakl dyplomowy. Czułam, że przedmieścia Toronto mogłyby być przedmieściami Warszawy.
Autor w swoim tekście posługuje się nie imionami i nie nazwiskami, a nazwami roślin, które w przeszłości mogły być hodowane w tej szklarni, również nazwami zwierząt i przedmiotów.
Tak, oprócz tego, że mamy grupę dziesięciorga nastolatków opowiadających historię, która wydarzyła się w szklarni, to Tannahill oddaje głos również zwierzętom i przedmiotom: tytułowej szklarni, która była świadkiem zdarzeń, ptakom i lisicy zamieszkującym szklarnię, które budują inną niż ludzka perspektywę wydarzeń. W te postaci wcielają się również poszczególni „opowiadacze” historii. Nadrzędna struktura dramatu to właśnie opowieść rozpisana na głosy.
Ważny dla tej historii jest moment, gdy do młodych ludzi dzwoni telefon od martwej dziewczyny, której ciało Rosa Mundi i Róża Różowa odkryły w studni w sąsiedztwie starej szklarni.
U Tannahilla i w naszym spektaklu głos staje się osobą. Celowo nie używamy wcale telefonu, od razu wprowadzamy na scenę osobę. Status tej postaci pozostaje tajemniczy niemal do końca spektaklu.
Przy tym zgodnie z sugestią autora zawartą w didaskaliach wszyscy aktorzy cały czas pozostają na scenie i tworzą kreację zbiorową.
Jest to narracja rozpisana na głosy. Niewątpliwie jest to kreacja zbiorowa. Również z tego powodu wybrałam ten tekst, bo wydawało mi się, że moment tworzenia dyplomu jest bardzo istotny właśnie dla grupy młodych aktorów i aktorek, którzy kończą etap wspólnej kilkuletniej pracy. Być może to ostatni moment, kiedy właśnie w tej grupie stworzą coś razem, a potem rozejdą się, mam nadzieję szczęśliwie, do wielu teatrów.
Dziękuję za rozmowę.
Dziękuję
SZKLARNIA
OBSADA:
Róża Biała – Sylwia Achu
Lisica – Waleria Gorobets
Róża Różowa – Magdalena Kekenmeister
Rosa Mundi – Weronika Kozakowska
Róża Czerwona – Kamila Najduk
Kanapa – Robert Czerwiński
Ryżojad – Paweł Gasztold-Wierzbicki
Szklarnia – Szczepan Kajfasz
Jan – Jakub Pruski
Krzak Róży – Jan Wieteska
TWÓRCY:
autor tekstu: Jordan Tannahill
autor tłumaczenia: Krzysztof Puławski
reżyseria: Iwona Kempa
scenografia, kostiumy i projekcje: Joanna Zemanek
asystentka reżyserki: Kinga Chudobińska-Zdunik